بررسی معناشناختی واژه «دنیا» در قرآن کریم با رویکرد شناختی

    واژه دنیا با یکصد و پانزده بار تکرار، یکی از پرکاربردترین و کلیدی­ترین واژگان قرآن مجید است که مداقه در معنای کاربردی آن- مانند تمام الفاظ مصحف شریف- امری ضروری است؛ ازاین‌رو در این پژوهش تلاش می­شود به تصویری درست از معنای واژه دنیا در قرآن دست یازیم. یافته­های این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی ـ کتابخانه­ای نوشته شده است، بیانگر این مطلب است که اگر واژة دنیا از ریشه دنو باشد، مؤنث «أدنی» به معنای نزدیک‌تر است و اگر از دنائت باشد، مونث «أدنی» به معنای پست‌تر است. البته عرب­ها این واژه را در معنای خسّت، رذیلت و پستی مهموز نمی‌کنند؛ لذا «أدنأ» نمی­گویند. همچنین قرآن کریم از واژة دنیا به دو صورت اسمی و صفتی بهره برده است، در مقام اسم، معنای لغت‌نامه­ای دنیا مدّ نظر نیست، اما در مقام صفت به جز در یک آیه، همیشه دو معنای پستی و نزدیکی مورد نظر است.      تاریخ دریافت: 6/7/96               تاریخ تأیید: 11/2/97